Nằm bên dòng sông Cà Ty thơ mộng, Trường Dục Thanh là một trong những di tích lịch sử nổi bật nhất của Phan Thiết. Nơi đây không chỉ gắn với phong trào Duy Tân đầu thế kỷ XX mà còn là dấu mốc đặc biệt trong tuổi trẻ của Chủ tịch Hồ Chí Minh, khi Người dừng chân dạy học trước lúc lên đường tìm đường cứu nước. Chính vì vậy, tham quan Trường Dục Thanh không đơn thuần là chuyến đi ngắm cảnh, mà còn là hành trình trở về với lịch sử, tìm hiểu những giá trị văn hóa – giáo dục bền vững mà cha ông để lại.

Trường Dục Thanh trong dòng chảy phong trào Duy Tân
Được thành lập năm 1907 bởi các chí sĩ yêu nước Nguyễn Trọng Lội và Nguyễn Quý Anh, Trường Dục Thanh ra đời trong bối cảnh phong trào Duy Tân lan rộng khắp cả nước. Tư tưởng canh tân của phong trào đã đặt nền móng cho một mô hình giáo dục tiến bộ, thoát khỏi lối học từ chương cổ hủ và hướng đến tri thức khoa học hiện đại. Ngôi trường ở Phan Thiết đã nhanh chóng trở thành điểm sáng khi đưa chữ Quốc ngữ, Toán, Địa lý, Thể dục vào chương trình, khuyến khích học sinh rèn luyện cả trí tuệ lẫn thể chất.
Ngày nay, khi nhắc đến Trường Dục Thanh, người ta thường nhớ đến một môi trường giáo dục khai phóng hiếm hoi còn sót lại của đầu thế kỷ XX. Đây chính là minh chứng cho khát vọng đổi mới của tầng lớp trí thức Việt Nam trong bối cảnh đất nước bị thực dân đô hộ, và cũng là cơ sở quan trọng tạo tiền đề cho phong trào cách mạng về sau.

Tuổi trẻ Nguyễn Tất Thành tại Trường Dục Thanh
Năm 1910, Nguyễn Tất Thành – người thanh niên mang trong mình khát vọng cứu nước – đã đến Phan Thiết và nhận lời giảng dạy tại Trường Dục Thanh. Trong vai trò một thầy giáo trẻ, Người không chỉ truyền đạt kiến thức Quốc ngữ, Hán văn, thể dục mà còn gieo vào tâm hồn học trò những câu chuyện về lòng yêu nước, ý chí tự cường và khát vọng đổi thay xã hội. Với phong cách giản dị, gần gũi và phương pháp giảng dạy dễ hiểu, Người nhanh chóng được học trò kính mến và đồng nghiệp tin tưởng.
Thời gian giảng dạy tại Trường Dục Thanh tuy không dài, nhưng lại có ý nghĩa to lớn đối với hành trình lịch sử của Bác Hồ. Chính tại nơi đây, ý chí ra đi tìm đường cứu nước trong Người càng trở nên rõ ràng, mạnh mẽ. Đồng thời, những lớp học trò được Người truyền cảm hứng cũng trở thành một phần của thế hệ trẻ Phan Thiết giàu tinh thần dân tộc. Vì vậy, khi tìm hiểu về Trường Dục Thanh, du khách không chỉ thấy một di tích mà còn thấy dấu ấn của tuổi trẻ, khát vọng và sự dấn thân.

Không gian di tích Trường Dục Thanh ngày nay
Hiện nay, Trường Dục Thanh được phục dựng và bảo tồn như một quần thể di tích lịch sử – văn hóa quan trọng của Bình Thuận. Du khách tham quan sẽ bắt gặp những hạng mục quen thuộc như phòng học xưa, bàn ghế gỗ, bảng viết, ngôi nhà thầy giáo, giếng nước và vườn cây xanh mát. Tất cả được giữ gìn cẩn thận để tái hiện không gian học đường giản dị nhưng thấm đẫm tinh thần khai phóng. Bên cạnh đó, khu trưng bày còn lưu giữ nhiều hình ảnh, hiện vật, tư liệu về phong trào Duy Tân và tuổi trẻ Bác Hồ, mang đến cho du khách cái nhìn sâu sắc và chân thực hơn.
Khi dạo bước trong khuôn viên, ta dễ dàng cảm nhận được sự trang nghiêm xen lẫn bình dị. Mỗi góc nhỏ của Trường Dục Thanh đều gợi nhớ đến một giai đoạn lịch sử hào hùng. Đây cũng là lý do mà nhiều đoàn học sinh, sinh viên chọn nơi đây làm điểm dừng chân trong hành trình du lịch giáo dục, để trực tiếp học hỏi và trải nghiệm thay vì chỉ qua sách vở.

Giá trị giáo dục và du lịch của Trường Dục Thanh
Trường Dục Thanh ngày nay không chỉ là di tích để tham quan mà còn là một “trường học lịch sử” đúng nghĩa. Mỗi chuyến tham quan tại đây chính là một bài học sống động về tinh thần yêu nước, ý chí tự lực và vai trò của tri thức trong công cuộc canh tân đất nước. Đặc biệt, với học sinh – sinh viên, việc trực tiếp đến với Trường Dục Thanh giúp các em cảm nhận rõ ràng hơn giá trị của lịch sử, khơi dậy lòng tự hào dân tộc và trách nhiệm với Tổ quốc.
Đối với du lịch, Trường Dục Thanh đã trở thành một điểm đến không thể thiếu trong các tour Phan Thiết – Bình Thuận. Du khách có thể kết hợp tham quan di tích này cùng nhiều địa điểm nổi bật khác như Bảo tàng Hồ Chí Minh – Chi nhánh Bình Thuận, Làng chài Mũi Né, Đồi Cát Trắng hay Suối Tiên. Nhờ sự kết hợp đó, hành trình không chỉ mang lại niềm vui khám phá mà còn trở thành trải nghiệm văn hóa – giáo dục đầy ý nghĩa.

Trường Dục Thanh không đơn thuần là một công trình cổ ở Phan Thiết. Đây là nơi tuổi trẻ của Bác Hồ đã để lại dấu ấn, nơi giáo dục Việt Nam bước những bước đi tiên phong, và cũng là nơi quá khứ gặp gỡ hiện tại trong hành trình du lịch – học tập. Mỗi du khách khi đến đây đều có cơ hội sống lại cùng lịch sử, để thêm trân trọng tri thức, khát vọng và tinh thần yêu nước mà thế hệ đi trước đã để lại.
Nếu bạn đang tìm kiếm một điểm đến vừa mang giá trị lịch sử vừa mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc, Trường Dục Thanh chính là lựa chọn không thể bỏ qua trong chuyến du lịch Phan Thiết. Đây không chỉ là hành trình khám phá một di tích, mà còn là trải nghiệm nuôi dưỡng niềm tự hào dân tộc và khơi dậy cảm hứng học hỏi cho thế hệ hôm nay.